Het Nederlandse elektriciteitsnet heeft te maken met netcongestie: door te veel vraag of aanbod van energie raakt het net overbelast. Daardoor kunnen bedrijven hun netaansluitingen vaak niet uitbreiden. Voor ondernemers in de logistiek is dat een probleem, want zij willen overstappen op elektrisch vervoer. Het project Charging Energy Hubs werkt aan een duurzame oplossing. Met steun van het Nationaal Groeifonds ontwikkelt het project innovatieve energiehubs om elektrische vrachtwagens op te laden én netcongestie te verminderen.
Hans Gerrist R&D-projectmanager bij Heliox en Stephanie Riffo projectleider van Charging Energy Hubs
Ontwikkeling van lokale energy hubs
Stephanie Riffo is projectleider van Charging Energy Hubs. “Logistieke bedrijven willen overstappen op elektrisch vervoer. Bijvoorbeeld omdat er in binnensteden geen uitstoot meer mag zijn en bedrijven willen vergroenen. Maar door overbelasting van het net kunnen bedrijven niet snel elektrificeren. Met ons project ontwikkelen we lokale energy hubs waar vervoerders hun vrachtwagens wél elektrisch kunnen opladen, of er nou sprake is van overbelasting of niet. Sterker nog: door lokaal vraag en aanbod van energie samen te brengen in de hubs en er energie te bufferen, verminderen we netcongestie.”
Technisch compleet nieuw concept
Hans Gerrist is R&D-projectmanager bij Heliox, een van de betrokken partijen die zich richt op snelladen. “Het doel van het project is om op drie locaties energy hubs te ontwikkelen voor trucks en bestelbussen. Hiervoor werken 28 partijen samen: kennisinstellingen, stichtingen en verschillende ondernemingen. Maar liefst 10 innovatieve mkb-bedrijven zijn aangehaakt, gespecialiseerd in bijvoorbeeld batterijpakketten, energiemanagement en robotica. Met elkaar ontwikkelen ze een technisch compleet nieuw concept dat straks over heel Nederland en ook daarbuiten kan worden uitgerold."
Energie wanneer vrachtwagens het nodig hebben
De hubs zitten vol met innovatieve software en bestaan uit state-of-the-art hardware. Zo bevatten ze bijvoorbeeld supersnelle elektronica waarmee omvormers precies op het juiste moment laden, of juist stroom terugleveren aan het net. Hierdoor vermindert netcongestie.. “We ontwikkelen een energiemanagementsysteem dat niet alleen de energie verdeelt op basis van de actuele behoefte”, zegt Riffo. “We koppelen dit ook aan de planning van logistieke bedrijven, zodat het systeem van tevoren weet wanneer vrachtwagens energie nodig hebben en hoeveel.”
Professionals opleiden in sectoren energie en logistiek
Voor het opzetten van de energy hubs moeten de projectpartners ook niet-technische drempels overwinnen. “De hubs staan op bedrijventerreinen die aangesloten zijn op windmolens of zonneparken, en waar bedrijven energie opwekken en delen”, zegt Gerrist. “Het kunnen autonome energienetwerken zijn. De vraag is dan wie eigenaar is van dit netwerk, wie het beheert en hoe je het leveren en afnemen van energie onderling verrekent.” Ook de mens wordt meegenomen in het project, benadrukt Riffo. “We hebben goed opgeleide professionals in de energie- en logistieke sector nodig die volgens het Charging Energy Hubs-concept kunnen werken. Denk aan het ontwikkelen en monteren van innovatieve laadpalen. We inventariseren wat de opleidingsbehoeften van bedrijven zijn en hoe het mbo en het hoger onderwijs daarop kunnen inspelen.”
Al veel concrete resultaten
Charging Energy Hubs ging in januari 2024 van start en loopt tot eind 2027. “Het is een concreet project waarvan we het goedgekeurde projectplan aan het uitvoeren zijn”, zegt Riffo. “Met steun van het Nationaal Groeifonds hebben we al veel tastbaars opgeleverd. We hebben de systeemarchitectuur ontwikkeld en er ligt inmiddels een plan van eisen om de hubs te bouwen. Op dit moment werken we aan de hardware en software prototypes voor de hubs die volgend jaar op onze proeflocaties getest worden.”
Geen rem meer op verduurzaming
Als de hubs er eenmaal zijn, is dat goed nieuws voor allerlei partijen. “Dan hebben e-trucks veel meer mogelijkheden om op te laden”, zegt Riffo. “Dat is tegelijkertijd een stimulans voor vrachtwagenbedrijven om elektrische trucks te produceren. Netbeheerders worden daarnaast geholpen om netcongestie tegen te gaan. En aanbieders van zonne-energie hoeven hun panelen minder vaak uit te schakelen. Dat is goed voor alle Nederlanders, want met meer zonne-energie vermindert de uitstoot en wordt de lucht in ons land een stuk schoner.” Gerrist ziet het ook zo. “Door netcongestie zit er nu een rem op verduurzaming. Die rem halen we eraf en dat is ook goed voor onze economie. Ons vestigingsklimaat verbetert en met de hubs ontwikkelen en testen we allerlei innovaties die we kunnen exporteren.”
Meer weten?
Lees meer over het project Charging Energy Hubs of lees de andere verhalen over succesvolle en impactvolle projecten vanuit het fonds.