Werklandschappen van de Toekomst

Werklandschappen van de Toekomst is een brede beweging van partijen die met innovaties op diverse terreinen toewerken naar toekomstgerichte, groene, gezonde en klimaatbestendige bedrijventerreinen. 

Waarin investeert het Nationaal Groeifonds?

De ruim 3.000 bedrijventerreinen in Nederland vormen een belangrijk deel van het bebouwde oppervlak en passen in toenemende mate niet meer bij deze tijd. De urgente maatschappelijke en economische uitdagingen op het gebied van klimaatadaptatie, biodiversiteitsherstel, energietransitie, het nieuwe werken, wonen en circulariteit vragen om een nieuw perspectief.

Het programma werkt in negen jaar toe naar een nieuw normaal, waarin bedrijventerreinen transformeren naar groene, gezonde, energie-efficiënte en klimaatbestendige werklandschappen van de toekomst. Het programma draagt bij aan:

  • Het beperken van risico’s van hitte- en wateroverlast;
  • Het realiseren van een aantrekkelijke werkomgeving;
  • Het bijdragen aan biodiversiteitsherstel;
  • Het bevorderen van de energietransitie;
  • Het bevorderen van de innovatie- en implementatiekracht van de groensector.

Dit vraagt innovatie op meerdere terreinen. De werkwijze van Werklandschappen van de Toekomst bestaat uit 5 oplossingsrichtingen, die samen de status quo doorbreken:

  • Onderbouwen en verspreiden van de business cases voor het verduurzamen en toekomstbestendig maken van bedrijventerreinen;
  • Verbinden van publieke en private belangen teneinde gezamenlijk te financieren;
  • Verhogen van inzicht in de waarde en opbrengsten van het groen;    
  • Innovatieve fysieke oplossingen ontwikkelen, testen en toepassen;
  • Versterken van de groene sector door een nieuwe arbeidsmarktaanpak.

Er wordt gewerkt met een opschalingsaanpak. Met de bijdrage van het Nationaal Groeifonds start Werklandschappen van de Toekomst met een groot onderzoeksprogramma, de aanpak wordt ontwikkeld op 4 living labs en 10 ambassadeursterreinen. Er worden Green Deals gesloten met 6 provincies en een groot aantal gemeenten. Aanpakken en werkwijzen worden breed ontsloten. Het doel: binnen 10 jaar sluiten minimaal 1.000 bedrijventerreinen zich aan bij deze beweging. 

Budget

Werklandschappen van de Toekomst werd ingediend door het Ministerie van Binnenlandse Zaken. In oktober 2022 volgde een toekenning van € 26 miljoen door het Nationaal Groeifonds. 

Bijdrage aan economische groei in Nederland

Dit programma levert een positief MKBA-saldo van € 39 miljoen in 30 jaar, waarin nog grote niet-gekwantificeerde baten ontbreken. Daarnaast is een positief bbp-effect aannemelijk vanwege de productiviteitsgroei in bedrijven op bedrijventerreinen (€82 miljoen) en in de groensector (€15 miljoen). De potentie op de lange termijn is echter veel groter doordat de innovatie-impuls van dit programma in combinatie met bestaand en nieuw flankerend beleid opschaling naar alle bedrijventerreinen in beeld brengt.

Wie leidt het project?

Werklandschappen van de Toekomst wordt uitgevoerd door een brede coalitie van partijen – overheden, koepelorganisaties van bedrijven en bedrijventerreinen, onderwijsorganisaties, de groene sector, adviesbureaus, kennisinstituten en NGO’s – die allemaal aan dezelfde missie werken. Het initiatief voor dit programma is genomen door IVN Natuureducatie. Voor de uitvoering wordt een stichting Werklandschappen van de Toekomst opgericht.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is het verantwoordelijke departement voor Werklandschappen van de Toekomst als Nationaal Groeifonds-project. Het programma wordt ook ondersteund door de ministeries van Landbouw, Natuurlijk en Voedselkwaliteit, Infrastructuur en Waterstaat en Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Status

Het programma gaat van start in 2023. In het eerste jaar worden 'Green Deals' ontwikkeld met 6 provincies. Vanaf 2024 wordt gestart met het testen van innovaties op geselecteerde bedrijventerreinen.

Meer informatie