Quantum Delta NL
Met het Quantum Delta NL-programma kan Nederland zich positioneren als een internationaal toonaangevend centrum voor quantumtechnologie: de Quantum Delta NL. Quantumtechnologie is een sleuteltechnologie die radicaal nieuwe producten en diensten mogelijk maakt. Quantumcomputers, quantumsimulators, quantumnetwerken en quantumsensoren kunnen straks dingen die 'klassieke' apparaten niet kunnen. Nederland staat daarmee aan het begin van een technologierevolutie.
Waarin investeert het Nationaal Groeifonds?
Het project heeft als doel een nieuwe digitale hightech-industrie te bouwen. Het richt zich op alle schakels in het ecosysteem, namelijk:
- het stimuleren van onderzoek en innovatie;
- het laten groeien van een bruisend ondernemersklimaat;
- talentontwikkeling en maatschappelijke impact.
Quantumtechnologie belooft volgens velen een grote bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen op het gebied van energie, voedsel en zorg. Het kan leiden tot economische groei en hoogwaardige werkgelegenheid. Nederland doet mee in de wetenschappelijke en technologische voorhoede van de quantumontwikkelingen. Met dit project krijgt Nederland de kans zich de komende 7 jaar te positioneren als een nieuw Silicon Valley voor quantumtechnologie.
Budget
Het voorstel om het ecosysteem verder uit te bouwen en om te zetten in bedrijvigheid wordt volledig bekostigd met € 615 miljoen. Voor de 1e fase van dit programma is in 2021 € 54 miljoen toegekend uit het Nationaal Groeifonds. Daarnaast is voor een 2e fase € 228 miljoen voorwaardelijk toegekend. In 2022 is deze voorwaardelijke toekenning omgezet in een definitieve toekenning. Ook is er vanuit het Nationaal Groeifonds € 333 miljoen gereserveerd voor een 3e fase. In 2023 is er € 60,2 miljoen toegekend aan Quantum Delta NL voor de uitvoering van een ambitieus internationaal programma.
Bijdrage aan de economische groei in Nederland
Nederland heeft per hoofd van de bevolking de meeste quantum-startups. Het behoort wereldwijd tot de absolute top als het gaat om wetenschappelijke output. Nederland heeft een unieke kans om deze positie als koploper te vertalen naar een duurzaam verdienvermogen voor heel Europa. Marktonderzoekers voorspellen dat de markt voor quantumtechnologie de komende 20 jaar uitgroeit tot ruim $ 65 miljard. In 2050 bedraagt deze markt wereldwijd ongeveer $ 300 miljard. McKinsey becijferde dat het programma op de middellange termijn leidt tot:
- een bijdrage aan het bruto binnenlands product van € 5 miljard tot € 7 miljard; en
- 30.000 hoogwaardige Nederlandse banen.
Wie leidt het project?
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat is verantwoordelijk voor het project. De uitvoering van het programma ligt in handen van stichting Quantum Delta NL, een brede samenwerking van kennisinstituten, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Dit ecosysteem is georganiseerd rondom 5 hubs in Delft, Eindhoven, Leiden, Twente en Amsterdam. Wel omvat het ecosysteem heel Nederland.
Status
Met een eerdere subsidie van ministerie van Economische Zaken en Klimaat in 2019 (de Quantum Delta NL Startimpuls) zijn enkele prioritaire onderdelen van de Nationale Agenda voor Quantum Technologie (NAQT) al uitgevoerd. Het Nationaal Groeifonds-project kan om deze reden in 2021 een vliegende start maken met de uitvoering van fase 1. Hiervoor is inmiddels een subsidie van € 54 miljoen verleend aan Stichting Quantum Delta NL en partners UT/Stichting NanoLabNL en NWO.
Quantuminternetverbinding
In 2020 vond een belangrijke technologische mijlpaal plaats met de demonstratie van een quantuminternetverbinding tussen Delft, Rijswijk en Den Haag. Deze verbinding maakt onaftapbare communicatie mogelijk. Eind 2021 werd bovendien de Quantum Network Explorer gelanceerd, een online platform dat quantuminternet vrij toegankelijk maakt voor iedereen. Hier kunnen mensen experimenteren en nieuwe toepassingen ontdekken voor deze nieuwe technologie.
Pre-seed en persoonlijke begeleiding
Ook zijn vorig jaar pre-seed tickets uitgegeven aan enkele quantum-start-ups en lanceerde Quantum Delta NL een persoonlijk begeleidingsprogramma voor quantum start-ups in alle fases. Dit begeleidingsprogramma bracht al meerdere succesvolle alumni voort. Op de TU-campus in Delft is inmiddels een pand in gebruik genomen om tijdelijk als incubator onderdak te bieden aan start-ups.