Veelgestelde vragen

Bij de start van het nieuwe kabinet in mei 2024 is besloten om het Nationaal Groeifonds uit te faseren. Dit betekent dat de rondes 4 en 5 zijn komen te vervallen, waardoor er € 6,8 miljard minder wordt uitgegeven. De afspraken van de rondes 1 tot en met 3 worden nagekomen. De uitfasering heeft dus geen gevolgen voor reserveringen en voorwaardelijke toekenningen uit deze rondes. Lees meer over de uitfasering van het fonds in   het hoofdlijnenakkoord van 16 mei en het Regeerprogramma van 13 september 2024. De 50 projecten uit ronde 1, 2 en 3 gaan dankzij de investering van ruim €11 miljard de komende jaren impact maken. Het Nationaal Groeifonds blijft de komende jaren verantwoording afleggen over de behaalde resultaten. De adviescommissie blijft adviseren over het toekennen van reserveringen, voorwaardelijke toekenningen en over het beheer van de projecten. 

In totaal lopen er nu 50 projecten. Deze 50 projecten uit ronde 1, 2 en 3 gaan dankzij de investering van ruim €11 miljard de komende jaren impact maken.

Elk project heeft een eigen tijdspad en zijn in verschillende jaren afgerond. Het Nationaal Groeifonds blijft de komende jaren verantwoording afleggen over de behaalde resultaten. De adviescommissie blijft adviseren over het toekennen van reserveringen, voorwaardelijke toekenningen en over het beheer van de projecten. 

Verschillende projecten met een toekenning hebben ook een voorwaardelijke toekenning gekregen. Dit is het geval als (een deel van) het project potentie heeft, maar nog versterkt moet worden op een aantal punten. Of als (de voortgang van) het project zich op onderdelen moet bewijzen. De adviescommissie heeft het kabinet in die gevallen geadviseerd om een bedrag onder voorwaarden toe te kennen. Het bedrag komt pas ter beschikking nadat aan de voorwaarden is voldaan en de commissie een positief advies heeft gegeven. 

Dit verschilt per project. Het kan gaan om:

• het behalen van vastgestelde doelen - ook wel KPI’s (Key Performance Indicators) genoemd, 
• het tonen van geplande voortgang en resultaten, 
• het verduidelijken of beter onderbouwen van bepaalde doelstellingen, 
• een succesvolle uitvoering van (een deel van) het plan, of 
• het verduidelijken van de governance voor bepaalde activiteiten. 
   

Voor verschillende projecten met een toekenning is ook een reservering getroffen. De adviescommissie ziet in onderdelen van deze projecten de potentie en kansen, maar heeft geadviseerd om de investering nog niet volledig of voorwaardelijk toe te kennen. Het project moet voor een onderdeel bijvoorbeeld meer informatie aanleveren. Of de commissie ziet in een onderdeel van het totale voorstel kansen, maar hiervoor moet (later) een nieuw voorstel worden ingediend. Na indiening beoordeelt de commissie het opnieuw waarbij het voorstel integraal wordt getoetst aan de criteria van het Nationaal Groeifonds. Is het oordeel positief? Dan volgt een al dan niet voorwaardelijke toekenning. Bij een negatief oordeel kan de adviescommissie aandachtspunten meegeven voor verbetering, of kan zij adviseren om de reservering te laten vervallen omdat zij onvoldoende kansen ziet voor verbetering. Het laten vervallen van de reservering is uiteindelijk een besluit van de fondsbeheerders.  

De adviescommissie beoordeelt een verzoek om een voorwaardelijke toekenning of reservering om te zetten naar een toekenning. Als de adviescommissie oordeelt dat niet aan de voorwaarden is voldaan, dan kan zij adviseren om op een later moment een nieuw verzoek in te dienen of om de voorwaardelijke toekenning of reservering van een project niet toe te kennen en de voorwaardelijke toekenning of reservering te laten vervallen. Het voorwaardelijk toegekende geld of de reservering is dan niet meer beschikbaar voor het project. 

De adviescommissie beoordeelt en adviseert de fondsbeheerders (ministers van Economische Zaken en Financiën) daarin.

Het geld voor goedgekeurde departementale projecten wordt opgenomen in de begroting van het departement dat het project heeft ingediend. Nadat het parlement de begroting heeft goedgekeurd kunnen de departementen de projecten financieren en uitvoeren. Hetzelfde geldt ook voor voorwaardelijke toekenningen en reserveringen waar een positief besluit over wordt genomen: het geld hiervoor wordt opgenomen in de begroting. Na goedkeuring van de begroting door het parlement kan het departement het geld besteden aan het project. 

Voor de toegekende subsidieprojecten geldt dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland een detailcontrole heeft uitgevoerd op onder andere de staatssteunregels en niet-subsidiabele kosten. Nadat duidelijk was op welk bedrag de subsidieprojecten aanspraak konden maken, hebben de aanvragers het definitieve subsidiebesluit ontvangen en konden zij starten met hun project. De subsidie wordt zoals gebruikelijk in fases beschikbaar gesteld, onder andere afhankelijk van de mijlpalen en voortgang van het project.
 

Nee, het Nationaal Groeifonds is geen bank en leent geen geld uit tegen een afgesproken rente.

Dit komt ook uit andere bronnen. De financiering die van andere partijen komt, wordt aangeduid als cofinanciering. Deze financiering kan een bijdrage zijn van deelnemende partijen, van private partners en kan ook een publieke herkomst hebben. 

Naast alle consortia die dagelijks bezig zijn met de uitvoering van alle project, zijn er ook vanuit de overheid meerdere partijen betrokken bij het Nationaal Groeifonds, onder andere: 

• De fondsbeheerders: de ministers van Economische Zaken en Financiën. De fondsbeheerders zijn (politiek) verantwoordelijk voor de goede werking van het fonds en beleidsmatige inrichting van het fonds als geheel. 
• De indienende ministeries: alle departementale projecten zijn ingediend door een departement. Dit departement is (politiek) verantwoordelijk voor het project. Deze indienende departementen kunnen vragen beantwoorden over individuele Nationaal Groeifonds projecten. 
• De adviescommissie Nationaal Groeifonds: de adviescommissie adviseert de fondsbeheerders over de toekenning van middelen aan innovatieve projecten. De commissie adviseert de fondsbeheerders over de omzetting van voorwaardelijke toekenningen en reserveringen naar toekenningen, en over significante wijzigingen. Ze verstrekt jaarlijks een rapportage aan de fondsbeheerders over de voortgang en kwaliteit van de uitvoering van Nationaal Groeifonds projecten.